Opdrachtgevers die je werk willen geven, maar eerst gratis inzet van jou verwachten. Veel zelfstandigen krijgen daarmee te maken. Vorige week kwam een mooi voorbeeld in het nieuws. De band Chef’s Special was gevraagd om gratis op te treden op de GP van Zandvoort. Zij wezen dit terecht af.
Als zelfstandige sta je voor een duivels dilemma als je gevraagd wordt om gratis te werken. Betreft het proefdraaien, zodat je vervolgens meer opdrachten gaat krijgen of betreft het een gevalletje ‘voor een dubbeltje op de eerste rij willen zitten’?
Om werk verlegen
Een keer ‘ja’ zeggen kan niet veel kwaad, maar doe dat niet direct. Dat komt over alsof je om werk verlegen zit. Als je niet oppast, gaat dat rondzingen en krijg je – voordat je het weet – nog meer van dit soort verzoeken.
Direct ‘nee’ zeggen adviseer ik ook niet. Creëer extra bedenktijd door aan te geven dat je er op terugkomt. Je zegt dan geen opdracht af die je – achteraf bezien – veel geld of publiciteit had kunnen opleveren.
Ga in de gecreëerde tijd na of het gratis doen van de opdracht je uiteindelijk meer gaat opleveren en/of het goed is voor je netwerk. Is het een kans om je werk te laten zien, een ‘once in a lifetime’ opdracht of een ‘gewone’ kantoorklus?
De waarde juist inschatten
Zoek ook uit wat de opdrachtgever je te bieden heeft, zodat je weet wat je kan verwachten. Misschien heeft de opdrachtgever geen geld, maar wel iets anders in de aanbieding dat voor jou interessant is.
Je hebt als zelfstandige een uurtarief en dat is niet met de natte vinger bepaald, dus wees kritisch. Je kan zelf het beste de waarde van jouw product of dienst inschatten, dus durf nee te zeggen tegen een gratis opdracht die je windeieren en slapeloze nachten gaat opleveren.
Philippine Hoyng
